“Có tiền mua tiên cũng được”?


Hiện nay không khó để xuất bản một cuốn sách. Người viết có thể vừa tổ chức in ấn, vừa tự lo phát hành tác phẩm của mình. Thay bằng việc gửi bản thảo đến NXB và chờ đợi xem liệu tác phẩm của mình có được lọt vào kế hoạch A (NXB in, phát hành và trả nhuận bút), hoặc kế hoạch B (NXB in sách, tác giả nhận nhuận bút bằng sách và cùng NXB chịu trách nhiệm phát hành sách) hay không thì giờ đây, sau khi xin được giấy phép từ NXB với mức phí dao động khoảng 1- 2 triệu đồng, nếu muốn người viết hoàn toàn nắm quyền chủ động với “số phận” tác phẩm của mình.
Họ sẽ tự chọn tìm cơ sơ in ấn có giá cạnh tranh, quyết định số lượng xuất bản; khi sản phẩm ra mắt thì bán - cho tùy ý. Bởi vậy mới có hiện tượng những cuốn sách dù đã in ấn cả vài trăm cuốn nhưng không thể tìm được trên thị trường; hay những tập thơ mỏng chỉ xấp xỉ trăm trang, cũng được tác giả cho in giá ngoài bìa lên tới gần 100.000 đồng. Giải thích cho điều này, một tác giả cho biết: 'Đằng nào thì sách cũng có bán (được) đâu, in thế cho nó sang!'.







Nhà thơ Quang Hoài, người thường nhận tổ chức bản thảo và in ấn cho các tác giả, từng cho biết ông phải từ chối rất nhiều những bản thảo chất lượng thấp





Với sự phát triển của các dịch vụ hỗ trợ xuất bản như hiện nay, người viết cũng chẳng cần phải nhọc công đi xin giấy phép, vì mọi việc đã có những công ty kinh doanh trong lĩnh vực in ấn xuất bản làm hộ. Họ chỉ phải tốn kém về tiền bạc mà thôi. Qua khảo sát, muốn in một cuốn tiểu thuyết chừng 300 trang, tác giả cần số tiền từ 20- 40 triệu đồng, tùy loại giấy, và số lượng sách in ấn.
Chi phí để in một tập thơ thì ít tốn kém hơn. Thậm chí, chỉ với số tiền khiêm tốn là 2,5 triệu đồng, một tập thơ cũng có thể được ra mắt! Trường hợp nếu không sẵn tiền, có người đã “xuất bản” theo kiểu tự dàn trang trên máy tính rồi ra hàng photocopy nhân bản chỉ vài chục cuốn để tặng bạn bè, hàng xóm lấy oai. Và rồi, trong danh thiếp sau đó có thêm hai chữ “nhà thơ” hoặc “nhà văn”!
Nhà văn Trung Trung Đỉnh, Giám đốc NXB Hội Nhà văn, từng nhận xét về tình trạng “người người làm thơ, nhà nhà làm thơ” khiến không ít người lo lắng, thậm chí còn gọi đó là “đại dịch thơ”, rằng: “Đa số người yêu thơ làm thơ thì đều là thơ thù tạc, hồi ức kỷ niệm bạn bè, đồng đội...
Người ta in một trăm, hai ba trăm cuốn, nhằm có quyển sách tặng bạn bè nhân dịp nào đó, chứ không phát hành rộng được”. Và ông cũng thừa nhận rằng trong số những người làm thơ dở, nhiều người lại thích in thơ ở NXB Hội Nhà văn “để giải quyết khâu oai”, tức là họ có biết thơ mình dở, nên mới “tranh thủ ông cơ chế cho phép”. Vì cơ chế chỉ cấm những bản thảo vi phạm Luật Xuất bản chứ không có quy định nào cấm tác phẩm dở không được in!

Bao giờ tỉnh ngộ?


Rõ ràng làm thơ, viết văn là quyền của mỗi người. Thật khó ngăn cản một ai đó đừng viết nữa vì… “dở quá”. Mà viết ra rồi thì ắt nảy sinh nhu cầu được xuất bản, phát hành. Số lượng những người có nhu cầu này trên thực tế không hề nhỏ. Vì thế mới xuất hiện “nhà thơ, nhà báo lừa” Đăng Hạ mà nhiều báo chí đã phê phán thời gian qua.
Một tác giả “vô danh” chỉ cần ngày trưng ra một vài bài thơ dạng… văn vần lên facebook, vậy là đã có người vào tung hô là “nhà thơ”. Những lời khen vô thưởng vô phạt được hào phóng ban tặng dễ sinh ảo tưởng. Rồi từ mạng ảo, nhiều tác phẩm “nửa thơ nửa vè” được xuất bản.
Cá biệt có những người không tiếc tiền để tổ chức các buổi ra mắt sách của mình. Họ sẵn sàng thuê cả MC chuyên nghiệp và dàn ca sĩ đến hát cho rôm rả; thậm chí tự tin trưng lên bản danh sách báo chí đến dự dài cả mấy trang như để chứng tỏ “đẳng cấp” của mình. Không ít những “lời có cánh” cất lên từ những buổi “tiệc sách” mầu mè ấy; nhưng tiếc thay tiệc tan thì không còn ai nhớ được một câu thơ, hay truyện ngắn nào của “nhà văn/nhà thơ mới nổi”. Không hiểu, “nhà văn/nhà thơ” nọ có chạnh lòng mà nghĩ ngợi? Sự tốn kém thời gian, tiền bạc để rồi nhận về một danh xưng ảo, liệu có đáng?
Văn chương là thứ không thể làm giả. Tác phẩm chính là bộ mặt của người viết. Mọi lời xưng tụng hoa mỹ không tạo nên giá trị cho tác phẩm. Không phải cứ vỗ ngực tự xưng là “nhà văn” thì ai đó bỗng nhiên đẳng cấp hơn. Vì văn chương vừa là nghề, vừa là nghiệp. Nó cần sự đam mê, thái độ nghiêm túc, không ngừng học hỏi, ý thức sáng tạo của người làm nghề. Và văn chương tuyệt đối không phải là một bộ cánh thời trang cho ai đó.



Một tác giả trẻ chia sẻ trên trang cá nhân của mình rằng: Có lần anh ta tình cờ được tham dự một cuộc “hội đàm” văn chương. Điều anh ta ngạc nhiên là người to tiếng nhất, phát ngôn hùng hổ nhất ở đó lại là người chẳng viết được tác phẩm nào đáng kể, trong khi cái người lặng lẽ nhất lại là người mà ai nghe tiếng cũng phải ngả mũ kính phục.




Hợp tác cùng Thời Nay
>>> Xem thêm:
- Siêu dinh thự của Michael Jackson được rao bán 100 triệu USD
- Hoạ sĩ Lương Văn Việt: Sau 'Cổng' 'Bình đẳng' 'Hội tụ' sẽ là 'Mở'
- Đêm nhạc Trịnh Công Sơn: Nối vòng tay yêu thương




Theo ngaynay.vn